Dat ik burn-out en overspannenheid vooral beschouwde als een vrouwenprobleem, is niet zo gek.
De mensen bij wie ik het zag gebeuren, waren allemaal vrouwen. Vriendinnen, kennissen, collega’s, familieleden, allemaal vrouwen die ik zag ik ‘omvallen’. Tijdelijk uit de roulatie omdat het echt niet meer ging. Ze konden niet meer.
Bovendien ontdekte ik veel overeenkomsten tussen al die vrouwen en mijn eigen gedrag. Ik zag dat ik ook een potentieel risicogeval was. Ik herkende in hen veel van mijn eigen ‘perfectionistische trekjes’.
Want niet alleen op werkgebied willen vrouwen graag alles ‘perfect’ doen, maar blijkbaar ook
- in de huishouding
- bij de opvoeding
- qua uiterlijk en kleding
- in het sociale leven (je druk maken om etentjes en feestjes)
- de inrichting thuis etc.
- als partner
- qua vrije tijdsbesteding (de ‘perfecte hobby en vakantie’)
Gelukkig heb ik zelf nooit een burn-out gehad. Maar laten we zeggen dat ik ‘lekker op weg was’. Er waren tijden dat ik echt doodop was, maar daar niet aan toe kon of wilde geven. En ik voelde me heel vaak ontevreden, gefrustreerd en gespannen.
Ik denk dat ik net op tijd begonnen ben met het opzetten van mijn eigen praktijk. Want een groot deel van mijn onvrede had te maken met werk waar mijn hart niet meer lag. Ik ging met tegenzin en had het gevoel dat ik vastzat. En dat voelde ik ook lichamelijk (muisarm, nekklachten enz.).
Terwijl ik veel energie krijg van mijn nieuwe werk als zelfstandige, begonnen veel overwerkte, overspannen vrouwen de weg naar mijn praktijk te vinden. Ik herkende zoveel in hun verhalen, dat ik besloot een boek te gaan schrijven over Perfectionisme. Want het veroorzaakt heel veel leed en ellende.
Alarmerende cijfers
Vorige week zag ik een paar alarmerende cijfers over ziekteverzuim door psychische problemen op de werkvloer:
Klachten als overspannenheid en burn-out vallen hier natuurlijk ook onder. Wist je dat 1 op de 4 mensen ontevreden is over de balans werk-privé?
Misverstand 1: mannen zijn niet (zo) perfectionistisch
Zoals gezegd, had ik het idee dat perfectionisme bij mannen nauwelijks voorkwam. Als ik naar mijn eigen man keek, kreeg ik het idee dat hij veel luchtiger omging met veel dingen. Vandaar mijn conclusie: Vooral vrouwen stellen van die idioot hoge eisen aan zichzelf.
Maar in de loop van de tijd ontmoette ik steeds meer mannen die hulp zochten omdat ze vastliepen of uitgeput raakten en ook kwamen er meer mannen die zich aanmeldden voor mijn cursussen.
En zo kreeg ik steeds meer door dat ook mannen worstelen met onzekerheid en (zelf gecreëerde?) verwachtingen bijvoorbeeld voor wat betreft
- hun werk
- hun uiterlijk
- hoe ze overkomen
- hun lichaam
- hun intelligentie
Misverstand 2: Burn-out of overspannenheid is een teken van zwakte
Integendeel! Het zijn juist de mensen die nooit (of veel te laat!) zeuren of piepen, de zich verantwoordelijk voelende, onvermoeibare types die altijd maar doorgaan. Die pas rusten als het echt niet anders meer kan. En tenzij ze zich tijdig realiseren waar ze mee bezig zijn en hulp vragen of inschakelen, komt vroeg of laat dat moment dat ze ‘ineens’ helemaal LEEG zijn.
Misverstand 3: Je wordt nooit meer de oude
Hier wordt meestal mee bedoeld dat je aan je burn-out of periode van overspannenheid ‘beperkingen’ zult overhouden. Dit hoeft absoluut niet het geval te zijn.
Wel is het belangrijk dat de onderliggende, vaak onbewuste patronen en overtuigingen worden weggenomen of aangepakt. Die veroorzaken het gedrag dat tot uitputting leidt. Alleen proberen je gedrag te veranderen, is niet voldoende. Dan kun je er bijna op wachten totdat ‘het’ weer gebeurt.
Marco van Basten – inspirerend!
Deze week besloot Marco van Basten dat hij nooit meer hoofdtrainer wil worden.
Hij heeft voor zichzelf de conclusie getrokken dat hij zulke druk niet (meer) wil. Dat hij daar niet blij van wordt. En dus kiest hij voor zichzelf. Wat de wereld er ook van mag vinden.
Dat vind ik helemaal top! In dit geval staat ‘niet meer de oude worden’ voor de persoonlijke ontwikkeling die je hebt doorgemaakt, de les die je hebt geleerd. En dat is absolute winst. Dus kun je je afvragen of je ooit nog wel ‘de oude’ wilt worden als je begrijpt wat ik bedoel.
Misverstand 4: Iedereen kan een burn-out krijgen
Daar geloof ik ook niet in. Ik denk dat iemand die
- goed in zijn vel zit
- in balans is
- genoeg ontspant
zo goed als geen kans maakt op een burn-out. Zie jij de Dalai Lama al een burn-out krijgen?
Een burn-out bouwt zich op over een langere periode en je hebt er zelf een belangrijk aandeel in. Geloof me hoor, ik zag dit destijds zelf echt niet in. Alles lag aan mijn baan, mijn baas of mijn collega’s. Ik was een slachtoffer. Dacht ik. Maar uiteindelijk besefte ik dat ik mezelf in die rol had gemanoeuvreerd.
Misverstand 5: Een burn-out duurt minstens een jaar.
Ik geloof niet dat de herstelperiode in tijd is uit te drukken, maar dat het essentieel is dat de echte oorzaak wordt aangepakt. In de praktijk zijn mensen er vaak wel zo lang mee zoet, maar dat zit dan naar mijn mening meer in de aanpak die niet effectief is. Als de aanpak effectief is, kan iemand veel sneller weer aan de slag dan ‘er voor staat’.
Hoe kijk jij er tegenaan? Reageer hieronder en win een gratis cursusplek
Ik realiseer me dat ik best stellig ben ik hoe ik tegen burn-out aankijk. Maar ik zie en spreek gewoon teveel mensen die begeleiding krijgen (ook vanuit hun werk), die niet adequaat is. De focus ligt dan op tijdelijk gas terugnemen, langzaam weer opbouwen en vaak vervolgens toch weer in dezelfde valkuilen trappen. Daar kun je op wachten als er niet wezenlijk iets verandert.
Wanneer je nog niet hebt geleerd hoe je nee moet zeggen of je grenzen moet aangeven, dan ben je er nog niet. De angst voor wat anderen denken en vinden, de vrees om niet genoeg te zijn etc. zullen je dan blijven saboteren. Je zult dan toch jezelf blijven wegcijferen, totdat je de les wel leert en begint in te zien dat je goed genoeg bent zoals je bent.
Heb jij ervaring op dit vlak? Wat is jouw mening?
Ik zie je reactie graag hieronder tegemoet!
Beste Astrid,
Ik zit er midden in. Na een gesprek met een coach op mijn werk zijn de muren ingestort. Huilend kom ik de dag door maar ik weet dat het een proces is. Een proces die ik nu niet stop kan zetten iets wat door moet gaan. Al lang zat ik er tegen aan en nu is er geen weg terug. Die muren gaan niet makkelijk weer omhoog maar de kwetsbaarheid eronder geeft langzaam informatie af. Hoe ik ook verder ga dit kan ik niet nogmaals aan. Ik ga niet achteruit of een stap terug. Ik ga vooruit en daar hoort werk bij. Daar hoort werk bij waarbij je lichaam en geest rust bij hebben. Het gaat niet om stoppen met werken of leven of genieten maar om het vinden van een balans.
Denk ik…..
Hoi Mirthe,
Heb je helder wat het doel van je proces is? En dan bedoel ik niet qua werk. Maar qua jou …!
Er is maar 1 type balans die het verschil gaat maken in mijn ogen.
Dat is dat jij niet balanceert en je voelt alsof er overal aan je getrokken voelt, maar dat jij jouw rustige ‘midden’ voelt en ervaart.
Dat jij jouw plek voelt. Wie je bent. En daar helemaal happy mee bent. De rest is echt bijzaak. Dat vormt zich daar omheen!
Succes, en schakel hulp in die goed voelt.
PS: Het is voor velen vaak een teleurstelling om te ontdekken en toe te geven dat ze dit niet alleen aan kunnen.
Des te eerder je daar ok mee bent, des te groter de opluchting.
Als je mij langer volgt, weet je dat ik het altijd heb over Wilskracht versus Flow.
Wilskracht is als je probeert bewust te veranderen.
Flow ontstaat wanneer je niet vecht tegen je onbewuste patronen, maar ze gaat doorzien, hun functie begrijpt en alternatieven vindt die veel beter voelen.
Mocht je meer willen weten, dan lees ik het graag.
Astrid
Nogal herkenbaar verhaal, 4 jaar geleden is mijn vrouw zeer plotseling overleden en ik was op dat moment bedrijfsleider-technisch Directeur bij een machinefabriek.
Een maand of 4 na het overlijden van mijn vrouw vroeg mijn werkgever of ik voor het herstel geen NLP Practioner opleiding wilde volgen en ik had zelf zoiets dat ik er alleen maar wijzer van kon worden.
Mijn werkgever had absoluut geen rekening gehouden dat mijn hele zienswijze op het fenomeen werken ineens anders zou gaan worden.
Na het volgen van deze opleiding kwam ik tot de ontdekking dat na 25 jaar management het eigenlijk niet meer zo belangrijk was en dat gezien mijn werkzaamheden de laatste jaren ik aardig op weg was om tegen een burnout aan te lopen.
De stres van al die jaren kwam er regelmatig uit en een permanente slapeloosheid maakte me prikkelbaar en uiteindelijk heb ik mijn functie neergelegd bij mijn werkgever. Mijn werkgever kreeg een brief van 14 pagina’s waar ik het e.e.a. even in kwijt wilde en het moment dat ik deze brief verzond gaf mij het gevoel van totale rust.
Het was namelijk ook niet meer belangrijk wat mijn werkgever zou gaan doen.
Ik heb bij NLP 1 ding goed onthouden en dat is voor jezelf kiezen en van jezelf houden en dat had ik in 25 jaar nooit meer gedaan.
Na het versturen van deze brief moest ik goed nadenken wat ik met mijn verdere leven wilde en 1 ding was zeker, genieten en mijn vrije tijd nu ook gaan benutten met uitsluitend leuke dingen en de dingen die ik belangrijk vind en absoluut niet het maatschappelijke model volgen.
Al met al heeft mijn werkgever het goed opgepakt en mij een geheel andere functie aangeboden in R&D zonder leidinggeven en druk.
Sommige medewerkers van mijn afdeling van 85 man hebben het helaas gezien als een vluchtgedrag en andere leidinggevenden vonden mijn actie niet het toonbeeld van een manager.
Wat mijn wereld om me heen ervan vind is nooit mijn probleem geweest omdat ik gewoon voor mezelf heb gekozen en dat was de beste keus die ik in al die jaren heb kunnen maken.
Een aantal van die managers die zo tegen mijn besluit waren zijn inmiddels uitgevallen met een burnout of hebben het bedrijf moeten verlaten.
Ik heb met behulp van NLP deze beslissing op het juiste moment kunnen maken en niemand op deze wereld zal mij ooit nog in de gekte van de dag kunnen slepen, mijn leven en invulling is van mij alleen en ik bepaal wat mijn toekomst is en niet de maatschappij.
Op dit moment ga ik enorm ontspannen naar mijn werk toe en als gewoon na 8 uur werken thuis kom dan verbaas ik mij elke keer weer hoe ik een leven heb kunnen hebben waar 60 uur werk en thuis werken heel normaal was. Ik heb het nu prima naar mijn zin en heb het zelf gedaan en volgens mij moet een ieder zich verzetten tegen de gekte van deze maatschappij die je zelf eigenlijk creëer zonder het zelf in de gaten te hebben.
Groet Rien
(overigens ben ik 58 jaar)
Beste Rien, wat een prachtig verhaal. Dank voor het delen!
Zonnige groet
Astrid
Beste Astrid,
Na een burn out, in het hoger onderwijs, besloot ik na inderdaad, zoals je hierboven schrijft, gas terugnemen, rustig weer werken, proberen minder perfectionistisch te zijn en weer volledig aan het werk te zijn, dat het werk niet ging veranderen. Mijn baas ook niet en de organisatie al helemaal niet! Dus besloot ik zelf de stap te nemen en nam ontslag! Iedereen vond het reuze dapper, waaronder ook ikzelf. Via via vond ik na 2,5 maanden een baan. Daar heb ik 2 jaar gewerkt en nu wordt mijn contract niet verlengd. Omdat er niet uitkomt wat er in zit zegt mijn baas. Ze vindt me ongrijpbaar en ziet niet genoeg groei. Mijn werk doe ik wel goed zegt ze. Het is jammer. Ik heb gewerkt met de handrem erop. Dit werk leek me leuk, maar bleek niet te zijn waar mijn hart naar verlangt. Vanaf a.s. februari ben ik werkloos, tenzij ik voor die tijd wat vind. En nu wil ik zo graag vinden waar mijn hart blij van wordt en waarin ik me niet helemaal drie keer in de rondte voor moet werken. Vooral het woord ‘moeten’ mag uit mijn vocabulaire 🙂 wat werk betreft. Ik probeer alles te relativeren en in perspectief te zetten. Maar ook ik werp obstakels op. Een daarvan is dat ik een goed inkomen wil en dat ik graag met mijn man een huis wil kopen. En dat is voor mij zo belangrijk dat ik mezelf in de klem draai. Hoe daaruit te komen en te gaan voor wat ik echt werkelijk wil doen, als ik dat al wist overigens, is een hele grote uitdaging waar ik nu voor sta, op mijn 41e. Ik sta op een kruispunt zei iemand. Avontuur! roept mijn hart. Maar omdat je tegenwoordig zowat wordt afgeschreven als je 45 of ouder bent, roept mijn wat pessimistische zelf dat ik nu toch wel echt de goede carrièrestap moet maken, want anders wordt het nooit meer wat de komende 29 jaar dat ik nog moet werken. En zo kan ik er nog wel een paar verzinnen. Er ligt weer vanalles open, daar word ik blij van, én ik wil uit de nare, negatieve energie blijven die het een hele opgave vindt om weer wat te vinden en die teleurstellingen verwacht en andere beren en wolven op de weg. Spannend en ik kijk wat zich aandient. Daarnaast schakel ik de hulptroepen in. Goed om te lezen in je blog wat ik zelf ook al heb gezien. Een feest van herkenning. Nu al die bazen in Nederland nog overtuigen!
Hartelijke groeten
Selina
Beste Selina, hartelijk dank voor je uitgebreide verhaal. Erg herkenbaar.
Er vallen me een paar dingen op:
– “Proberen minder perfectionistisch te zijn”: dit klinkt niet overtuigend, alsof er echt iets is veranderd waardoor je dat zou lukken
– “Ik heb gewerkt met de handrem erop.”: wat bedoel je daarmee?
– “Waarmee draai je jezelf in de klem?” Heb je de overtuiging dat werk doen waar je hart blij van wordt en een goed inkomen onverenigbaar zijn? Zo ja, dan ligt daar sowieso een probleem!
– “Omdat je tegenwoordig zowat wordt afgeschreven …” Wordt IEDEREEN boven de 45 ALTIJD AFGESCHREVEN? Wie dat zo ervaart, zal dat tegenkomen.
– “Ik moet nu wat vinden, anders wordt het nooit meer wat de komende 29 jaar.” Merk je welke druk je jezelf oplegt met deze overtuiging?
– “Waar moeten we al die bazen van overtuigen?” Ik heb destijds mijn baas niet overtuigd, maar ik werd baas over mijn eigen (veranderde) overtuigingen en werd mede daardoor uiteindelijk eigen baas.
Ik heb net een super goed boekje gelezen: “Eerst geloven, dan zien” van dr Wayne Dyer. Het is al enigszins gedateerd (uit 1989), maar daarom niet minder actueel. Vol waardevolle eye openers. Mocht het niet meer verkrijgbaar zijn of te leen bij de bibliotheek, de man heeft heeeeeeeel veel boeken geschreven.
Z☼nnige groeten, Astrid
Astrid, ik heb zelf vroeger een burn-out gehad en iemand zeer dichtbij mij heeft er nu een. Vanwege allerlei klachten is hij(!) in groepsbehandeling bij de GGZ. Nu vroeg ik hem gisteravond; “Hebben jullie het in de groep nog over van Basten gehad, want dat is een lichtend voorbeeld?”.
Twee zielen één gedachte, leuk hé!
Gr.
Gerard
Zeker leuk. Ik zag sowieso dat heel veel mensen het een dapper en moedig besluit vonden. Blijkbaar wordt het toch wel gezien wanneer iemand ‘bij zichzelf’ blijkt en is dat voor veel anderen inspirerend.
Dank voor je reactie!
Ik merk het ineens de laatste week weer. Heb een tijd geleden een bijna burn out gehad. Ik was ook lekker op weg. Veel geleerd van psycholoog en alles. Het gaat ook veel beter. Maar door een gebeurtenis op mijn werk (onterecht standje van mijn teamleider) en fout die ik maakte heb ik meteen ook het gevoel mijn werk helemaal niet meer goed te doen. Ergens weet ik dat het niet zo is en toch krijg ik die gedachte niet goed uit mijn hoofd. En daardoor word ik dan onzeker en denk ik dat ik niks goed kan. Zwaar overdreven maar geeft wel een rotgevoel!
Het lijkt zwaar overdreven, maar diep van binnen is er een reden dat dat gebeurt. Blijkbaar wordt er iets (ouds) getriggerd, waardoor de angst om het niet goed te doen weer helemaal omhoog komt. Goed te lezen dat je al veel hebt geleerd van je bijna-burnout, maar probeer eens na te gaan bij jezelf wat de overtuigingen zijn die je over jezelf hebt? Wat vind je allemaal dat je moet kunnen? Moet zijn? Vaak zijn we ons niet half bewust van wat we van onszelf allemaal zouden moeten kunnen. En zolang je je dat niet bewust bent, kun je ook niet beginnen die dingen los te laten. Succes! Astrid
Astrid,
Wat herkenbaar jouw artikel. Vier jaar geleden ben ik ziek geworden naar wat later bleek een zware burn out met depressiviteit. Een lang daarvoor opgebouwde overspannenheid door altijd sterk willen zijn in mijn werk, in de relatie en naar de buitenwereld!!! Na een periode van thuis, rustig weer starten, terugvallen en niet stopbare huilbuien weer aan het wetk (onderwijs) gegaan. Zeer zwaar en inderdaad bep. Oorzaken lagen er nog. Problemen en angsten tot gevolg. Uiteindelijk gescheiden, ander huis en hetzelfde werk op een andere school in een andere plaats. Dan denk je fijn stappen gezet het gaat goed komen. Kleine stapjes vooruit maar ook weer achteruit. Mild zijn voor jezelf maar ook mee moeten doen in de wereld, de baan enz. Mee moeten metoderne technieken, bij blijven, alles goed willen doen. Het vraagt veel teveel energie en denkwerk. Er moet echter ook geld verdiend worden ik kijk om mee heen maar de opties voor wat anders zijn ook gezien mijn leeftijd,58, niet gemakkelijk te vinden. Is deze cirkel nog te doorbreken? Gr Ans
Elke cirkel is te doorbreken Ans, daar ben ik van overtuigd. Alleen moet je dan ergens beginnen uit de cirkelredeneringen te stappen die je jezelf steeds voorhoudt. mensen hebben vaak niet in de gaten hoe negatief ze zichzelf voortdurend hypnotiseren. Focus op belemmeringen, problemen, beren op de weg, onzekerheden, onmogelijkheden. Ga er maar eens op letten wat je vaak tegen jezelf zegt en realiseer je tegelijkertijd: wat je zo vaak herhaalt, ga je ook echt geloven. Ik heb zelf gemerkt dat vanaf het punt dat ik mijn waarheid begon te veranderen, de dingen in mijn leven ook begonnen te veranderen. De waarheid bestaat namelijk echt niet. Voor elk voor bestaat ook een tegen. Het is een kwestie van hoe jij dingen ziet en of die zienswijze je helpt of niet. Zo niet dan is het hoog tijd om te beginnen met aanpassen. Dank voor je reactie! Groeten, Astrid
Uit herhaalde ervaringen (helaas) weet ik als geen ander hoe een burn out ingrijpend je leven kan veranderen.
Ook ik heb mijn eigen bedrijf inmiddels, maar dat is bij nog niet altijd een garantie dat ik mijn grenzen durf aan te geven uit angst voor de financiële gevolgen.
Dan herhaal ik weer de oefeningen die ik bij Astrid heb geleerd en dat zet mij weer op het goede spoor.
Maar een uitbreiding van deze kennis en een herhaling van de oefeningen zou mij zeker goed doen!
Groetjes,Henny
Hallo Henny, hartelijk dank voor je reactie. Fijn te lezen dat je in ieder geval handvatten hebt nu om te zorgen dat je jezelf weer op het goede spoor zit. Mocht je nog ’s willen dat ik wat dieper ‘bemiddel’, we zijn wat jaren verder sinds je de cursus bij me deed en hypnose is nu een van mijn expertises. Vooral als een blokkade, angst of onzekerheid echt dieper zit, is dat een prachtig hulpmiddel om jouw onbewuste het zelf te laten oplossen. Z☼nnige groet, Astrid
Zeer herkenbaar! Op het moment dat ik helemaal op was en echt niet meer kon, realiseerde ik me pas dat ik misschien wel een burn-out had. Ik belde huildend mijn werk op om te vertellen dat ik op was, ik kon m’n bed niet meer uitkomen. De jaren ervoor had ik onbewust al meerdere keren aan de bel getrokken: ik had het gevoel af en toe bijna flauw te vallen, maar de huisarts dacht dat ik iets aan mijn hart had. Na meerdere onderzoeken bleek dat niet zo te zijn, maar voor de zekerheid kreeg ik toch maar betablokkers. Ik maakte voor de zekerheid maar eens een afspraak bij een psycholoog. Hij vertelde me dat er eigenlijk niets aan de hand was, ik moest gewoon iets minder streng voor mezelf zijn en af en toe een rustmoment nemen. En daarmee was de behandeling klaar.
Uiteindelijk heb ik door de geboorte van mijn zoon ingezien dat er nog meer is dan werk en heb ik ontslag genomen. Daarna ben ik mijn eigen bedrijf gestart. Wat een verademing! Toch kom ik mezelf nog vaak genoeg tegen en zou ik heel graag willen leren beter om te gaan met mijn perfectionisme en faalangst.
Hallo naamgenote van mijn oma ;-),
Dank voor je reactie. Ik hoor in de praktijk vaak dat een beetje rust, wat gas terugnemen het zou moeten doen. Mijn ervaring is, zoals ik ook in dit artikel schrijf dat dat helaas meestal niet opgaat. Je lichaam geeft echt wel aan wat het wil dat je doet. Als dat is STOPPEN, dan zal het je ook tot stilstand brengen. Maar dat betekent ook dat er ergens iets niet gaat zoals het zou moeten. Dat het een moment is voor bezinning. Je echt af te vragen wat je aan het doen bent en of dat wel past bij wat je echt, diep van binnen wilt. Het is vervolgens niet alleen een kwestie van iets anders gaan doen, maar vooral ook de manier waarop je de dingen doet. Dat kan vaak ook anders! Let maar eens een week op de gedachten die je hebt. Hoeveel daarvan ondersteunen je en hoeveel daarvan halen je onderuit? Voor de meeste mensen geldt helaas dat de laatste categorie ver in de meerderheid is. Maar, alles start met bewustwording. Succes!